คาดการณ์ 7 แนวโน้มด้านซัพพลายเชน (Supply chain) ท่ามกลางการปฏิวัติสู่ดิจิทัล และการแข่งขันด้านการค้าที่รุนแรงภายในปี 2563…
highlight
ภายใน ปี 2563 องค์กรต่าง ๆ ทั่วโลก เล็งจะใช้เทคโนโลยี AI และ ML รวมกับมนุษย์เพื่อเชื่อมโยงถึงกันมากขึ้น โดยจะใช้ประโยชน์ จากข้อมูลที่ได้จาก ทุกฝ่าย ทุกภูมิภาค และจากทุกระบบซั พพลายเชน เพื่อจะได้เข้าใจความซับซ้ อนและความหลากหลายของการค้าโลก
7 แนวโน้ม Supply chain ในปี 2563
ฟาบิโอ ทิวิติ รองประธานบริษัท อินฟอร์ อาเชียน ให้ความเห็นว่า ภายในปี 2563 จะมาถึงนี้ความมุ่งมั่ นขององค์กรต่าง ๆ ท่ามกลางนวัตกรรม และการเปลี่ ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นด้ วยความรวดเร็วอย่างที่ไม่มี ใครเคยสัมผัสมาก่อน เรากำลังประสบกับการปฏิวัติสู่ ระบบดิจิทัลที่เปลี่ยนแปลงวิถี ชีวิตความเป็นอยู่ การทำงาน และการมีปฏิสัมพันธ์ของผู้คน
พลังของข้อมูลเพื่อประกอบการตัดสิ นใจ ในเรื่องต่าง ๆ และเรากำลังได้เห็นผลลัพธ์ที่มี คุณค่าโดดเด่น จากการใช้งานปั ญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence หรือ AI) ในขณะเดียวกัน การเคลื่อนไหวในการปกป้ องโลก และการดำเนินงานอย่างมี ความรับผิดชอบยังคงเพิ่มขึ้นอย่ างมีนัยสำคัญ
นอกจากนี้ กระบวนการลดการพึ่งพากั น และการรวมตัวกันของกลุ่มต่าง ๆ ทั่วโลกยังเป็นเหมือนคลื่นใต้น้ำ ที่ทำให้แนวทาง และวิธีการปฏิสั มพันธ์กันของประเทศต่าง ๆ และองค์กรต่าง ๆ เปลี่ยนไป
ฟาบิโอ ทิวิติ รองประธานบริษัท อินฟอร์ อาเชียน
แนวโน้ม และประเด็นที่จะได้เห็ นเป็นรูปเป็นร่างในปี 2563
ในอนาคตกระแสการทำธุรกิจอย่างยั่งยืน , การทำงานที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ จะต้องถูกขจัดออกไป , ปัจจัยทางการเมือง , AI/ML, บรรทัดฐานในอุตสาหกรรม , กำแพงเบอร์ลินดิจิทัล และการย้ายฐานด้านซัพพลายเชน เป็นแนวโน้มด้านซัพพลายเชนในปี 2563
ความยั่งยืนเป็นสิ่งจำเป็น
ความยั่งยืนกำลังจะเป็นสิ่งที่ อุตสาหกรรมหลากหลายจำเป็นต้องมี ไม่เพียงแต่เฉพาะผู้ค้าปลี ก และบริษัทจำหน่าย/ผลิตสินค้าอุ ปโภคบริโภคเท่านั้น แต่ยังรวมถึงธุรกิจในทุกวงการอี กด้วย ไม่เว้นแม้แต่ในเรื่ องของการสรรหาบุคลากรที่มี ความสามารถ กล่าวได้ว่าความรับผิดชอบด้านสิ่ งแวดล้อมจะกลายเป็นประเด็นหลั กในการหาเสียงเพื่อแข่งขันเลื อกตั้งทั่วโลกในปี 2563
ตัวอย่างหนึ่งจะเห็นได้ จากโครงการสำคัญที่เกิดขึ้นในวั นที่ 1 มกราคม 2563 คือ การที่องค์การทางทะเลระหว่ างประเทศ ( International Maritime Organization หรือ IMO) จะเริ่มมาตรการ IMO 2020 ที่บังคับให้เรือทุกลำลดการปล่ อยกำมะถันหรือก๊าซซัลเฟอร์ ในการเดินเรือ จากปัจจุบันที่ 3.5% ให้เหลือเพียง 0.5% เพื่อลดมลพิษทางอากาศให้กับโลก
ซึ่งมาตรการนี้จะส่งผลกระทบที่ชั ดเจนต่ออุตสาหกรรมการขนส่ง ไม่ว่าจะเป็นการลงทุนในระบบดั กจับเขม่าควันและเชื้อเพลิงซั ลเฟอร์ต่ำที่แสนแพง และทำให้ ผลกำไรลดลง โดยที่ผู้ให้บริการและผู้ขนส่ งตั้งรับปรับตัวกันไม่ทัน การแล่นเรือด้วยความเร็วต่ำ ทำให้ระยะเวลาในการเดินทางนานขึ้ น
และเป็นตัวบังคับให้ระบบนิเวศทั้ งระบบต้องจัดโครงสร้างใหม่เพื่ อให้เป็นไปตามแผนการผลิ ตและการส่งมอบสินค้าให้ถึงมือลู กค้า ภายใต้กฎข้อบังคั บของมาตรการใหม่ที่กำลังจะเกิ ดขึ้น
ขจัดการขนส่งที่ไม่ก่อให้เกิ ดรายได้
ด้วยเป้าของธุรกิจที่เน้นการเติ บโตอย่างยั่งยืน และมีประสิทธิ ภาพ เมื่อใดที่มีการขนส่งตู้ คอนเทนเนอร์เปล่า ก็จะกลายเป็นประเด็นร้อนต่อทุ กภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในอุ ตสาหกรรมการขนส่งสินค้า ในแง่การขนส่งนั้น ความสูญเปล่าหมายถึงการสิ้นเปลื องเชื้อเพลิงมากขึ้น ปล่อยคาร์บอนออกสู่ บรรยากาศมากขึ้น และผู้ขับขี่ยานพาหนะใช้ เวลานานหลายชั่วโมงไปโดยเปล่ าประโยชน์
การขนส่งที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ กลายเป็นตัวถ่วงการขยายตั วของเศรษฐกิจและอุตสาหกรรม เพราะธุรกิจต่าง ๆ ต้องจ่ายเงินมากขึ้นในการขนส่ งสินค้า บริษัทขนส่งจะคำนึงถึงการขนส่ งที่ไม่ก่อให้เกิดรายได้ส่วนนี้ ด้วย และจะคำนวณค่าใช้จ่ายเพิ่ มลงไปในค่าบริการ นั่นหมายถึงทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้ อง
ไม่ว่าจะเป็นบริษัทขนส่งไปจนถึ งผู้บริโภคปลายทาง รวมถึงผู้ที่อยู่ในห่วงโซ่ไม่ว่ าจะด้านใด ล้วนต้องจ่ายค่าใช้จ่ายให้กั บการขนส่งที่ไม่ก่อให้เกิ ดรายได้นั้นในท้ายที่สุด
การเมือง และการค้าที่พัวพันกั นมากขึ้น
การเปลี่ยนแปลงนโยบายการค้าต่าง ๆ ในปี 2562 ถูกมองว่าเป็นเรื่องกวนใจ แต่สำหรับปี 2563 นโยบายประเภทนี้จะกลายเป็นส่ วนหนึ่งของความเป็นจริงใหม่ ๆ ที่เราต้องเผชิญ ความผันผวนทางการเมือง และความสั มพันธ์ระหว่างประเทศคาดว่าจะทวี ความรุนแรงมากขึ้น อัตราภาษีและกฎระเบียบทางการค้ าจะกลายเป็นเรื่องหลั กในการกำหนดการตัดสินใจเชิงกลยุ ทธ์ทางธุรกิจ
และทุกคนตั้งแต่หัวหน้าที่ดู แลด้านซัพพลายเชน ตลอดไปจนถึงผู้จัดการโลจิสติกส์ จะต้องติดตามความเปลี่ ยนแปลงทางการค้าที่เกิดขึ้ นตลอดเวลาเพื่อจะได้ไม่ พลาดในการทำธุรกิจ ความไม่แน่นอนจะยังคงเกิดขึ้ นเป็นเรื่องปกติ เพราะความเป็นชาตินิยม และความขั ดแย้งทางการค้าจะยังคงก่อให้เกิ ดความไม่ลงรอยอีกมากมาย
และในปี 2563 เราจะได้เห็นการรายงานข่ าวการเมืองที่เมื่อก่อนแยกจากข่ าวทางธุรกิจ วันนี้ข่าวทั้งสองแบบในหลาย ๆ ประเด็นจะไม่แยกจากกันอีกต่อไป
ความเฉลียวฉลาด และสติปั ญญาของมนุษย์เป็นต้นแบบให้กับ AI
จิตใจมนุษย์กับ AI จะเชื่อมโยงถึงกันมากขึ้น นักวิจัยได้มีการศึกษาเชิงลึ กเกี่ยวกับจิตใจมนุษย์รวมไปถึ งทารก เพื่อความเข้าใจมากขึ้นเกี่ยวกั บการเรียนรู้ที่สามารถพัฒนาได้ ตั้งแต่อายุยังน้อย เป้าหมายคือเพื่อยกระดับรู ปแบบของปัญญาประดิษฐ์ ( AI) และการเรียนรู้ของเครื่องจักร (Machine Learning หรือ ML) ให้ทำงานได้ราบรื่น อยากรู้อยากเห็น หยั่งรู้และเข้าใจได้มากขึ้น
โปรแกรม ML ในปัจจุบันต้องอาศัยการป้อนข้ อมูลภาพหลายพันภาพเพื่อสอนให้ เครื่องเหล่านั้นจดจำว่าวัตถุ หรือสิ่งมีชีวิตธรรมดา ๆ เช่นแมวมีรูปร่างหน้าตาเป็นอย่ างไร ถึงกระนั้นก็ตาม ข้อผิดพลาดก็ยังคงเกิดขึ้นได้ หาก ML ได้รับภาพที่ไม่ชัดเจนพอ ในทางกลับกัน ทารกจะเรียนรู้ผ่านประสบการณ์ที่ หลากหลายว่าแมวมีรูปร่างหน้ าตาเป็นอย่างไร
ซึ่งอาจจะเกิดจากการได้เห็ นภาพหรือรูปวาดในหนังสือ นอกจากนี้ เด็กยังเรียนรู้ผ่ านการทดลองและความอยากรู้ อยากเห็นของตัวเองอีกด้วย ดังนั้น เพื่อให้ ML สามารถลอกเลียนประสบการณ์แบบนี้ ได้ จึงมีการพัฒนาการให้รางวัลกับ ML บางระบบที่สามารถเลียนแบบความช่ างสงสัยในลักษณะนี้ได้
โดยจะต้ องมีความถูกต้องแม่นยำด้วย การวิจัยในเรื่องของการเชื่ อมโยงสมองมนุษย์ไปสู่ AI จะเพิ่มและเริ่มแสดงผลที่ชั ดเจนมากขึ้นอย่างแน่นอนหากมี การพัฒนาต่อด้วยการเสริมคุณลั กษณะของมนุษย์เข้าไปในเครื่องจั กร ซึ่งการที่ซัพพลายเชนกำลังจะใช้ ระบบอัตโนมัติมากขึ้น แพลตฟอร์ม ML และ AI จะเรียนรู้ด้วยการเฝ้าดูพฤติ กรรมของมนุษย์ และสัญญาณต่าง ๆ จากข้อมูลที่ได้จาก
ทุกฝ่าย ทุกภูมิภาค และจากทุกระบบซั พพลายเชน เพื่อจะได้เข้าใจความซับซ้ อนและความหลากหลายของการค้าโลก กระบวนการการทำงานบางอย่างอาจย้ ายไปอยู่ในสถานะที่ถอยห่างออกไป ในขณะที่กระบวนการที่ซับซ้อนอื่ น ๆ ที่ต้องการการทำงานร่วมกั นหลายฝ่ายและหลายเครือข่ายนั้น ML และ AI จะต้องการการเรียนรู้จากมนุษย์ เป็นอย่างมาก
ซัพพลายเชนให้บริการอยู่ในพื้ นที่
ในปี 2562 เราได้เห็นการย้ายฐานงานด้านซั พพลายเชนในบางพื้นที่ เช่นในประเทศจีน ด้วยสาเหตุจากปัญหาด้านภาษี และความขัดแย้งทางการค้า ในปี 2563 จะเกิดสิ่งสำคัญคือการเปลี่ ยนไปเป็นเศรษฐกิจที่ยั่งยืนด้ วยตนเอง โดยที่ซัพพลายเชนต้องพึ่งพาทรั พยากรภายในประเทศ และคู่ค้าที่มี ซึ่งเรื่องนี้จะเกิดในสหรั ฐอเมริกา จีน และในประเทศที่มีระบบเศรษฐกิจที่ พัฒนาแล้วอื่น ๆ
เป็นส่วนใหญ่ ภาคการผลิตจะอยู่ในลักษณะ “ผลิตในประเทศ และส่งมอบในประเทศ ” มากขึ้น ผู้บริโภคก็มีแนวโน้มที่จะใช้ แบรนด์ภายในประเทศมากขึ้นเช่นกั น ในประเทศจีน ผู้บริโภคหันไปใช้แบรนด์เสื้อผ้ า อุปกรณ์ไฮเทค โทรศัพท์ และรถยนต์ของจีนมากขึ้นเรื่อย ๆ แทนที่จะเป็นแบรนด์จากตะวันตก
สำหรับสหรัฐอเมริกา บริษัทต่าง ๆ กำลังรับมือกับความตึงเครียดที่ จะเกิดขึ้นในระยะยาวกับจีน โดยต้องปรับเปลี่ยนเครือข่ายซั พพลายจากจีนไปเป็นประเทศอื่น ๆ และสร้างเครือข่ายใหม่ ๆ ที่อยู่ใกล้กับสหรัฐฯ มากขึ้น
กำแพงเบอร์ลินดิจิทัล
คริสตาลินา จอร์จิว่า ผู้อำนวยการกองทุนการเงินระหว่ างประเทศ ( IMF) ได้กล่าวไว้ว่า แม้จะมีการเติบโตทางการค้าเพิ่ มขึ้นในปี 2563 แต่ความไม่ลงรอยกันในปัจจุบั นอาจทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงที่ จะส่งผลไปอีกนาน ไม่ว่าจะเป็นซัพพลายเชนที่อยู่ ในภาวะวิกฤต ภาคการค้าที่ต่างคนต่างทำ และ “ กำแพงเบอร์ลินดิจิทัล “ ที่บีบคั้นให้ประเทศต่าง ๆ
ต้องเลือกใช้ระบบทางเทคโนโลยี “ กำแพงเบอร์ลินดิจิทัล” เป็นการเปรียบเทียบให้เห็นถึงอุ ปสรรคต่าง ๆ ที่เพิ่งเกิดขึ้ นและผลกระทบจากเทคโนโลยีที่มีต่ อการค้า ทั้งนี้การหดตัวของงานด้านซั พพลายเชน และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีด้ านต่าง ๆ ที่ได้ฝังแน่นอยู่ในวงการการค้า ทำให้ความเคลื่อนไหวบางประการที่ เกิดขึ้นในปัจจุบันอาจส่ งผลระยะยาวกับระบบซัพพลายเชน
บวกกับการตั้งกำแพงกีดกันโดยฝ่ ายต่าง ๆ และพื้นที่ตามภูมิภาคต่าง ๆ ทั้งนี้ความคล่องตัวและความยื ดหยุ่นที่มีอยู่ทั่วโลก และการเน้นความสำคัญกั บการขยายตัวของโลกาภิวัตน์ที่มี มาเป็นเวลาหลายปี จะเกิดการเปลี่ยนแปลง ณ จุดนี้ ความสามารถในการปรับตั วและความยืดหยุ่นยังคงเป็นสิ่ งสำคัญ แต่ความสามารถในการให้บริ การ
และให้การสนับสนุนซั พพลายเออร์ที่อยู่นอกเขตของฮั บที่ให้บริการปกติ ได้อย่างรวดเร็วจะกลายเป็นสิ่ งจำเป็นขึ้นมาทันทีเมื่อเกิ ดการติดขัดด้านดิจิทัล นอกจากนี้การจัดการกับความเสี่ ยงต่าง ๆ ได้อย่างรวดเร็ว เช่น วัตถุดิบและปัจจัยการผลิตที่ อาจขาดแคลนหรือมีราคาแพงขึ้ นมาแบบทันทีทันใด ก็เป็นสิ่งจำเป็นที่มีผลต่ อการแข่งขัน
บรรทัดฐานทางอุตสาหกรรมเกิ ดการเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่
แบรนด์สินค้าสุดหรู หลุยส์ วิตตอง ประกาศแผนการเปิดโรงงานขนาด 100,000 ตารางฟุต ในรัฐเท็กซัสเมื่อเดื อนตุลาคมที่ผ่านมา การประกาศนี้เป็นตัวอย่างล่าสุ ดของการเปลี่ยนแปลงแนวปฏิบัติที่ ดีที่สุดของอุตสาหกรรมการผลิตสิ นค้าคุณภาพสูง การผลิตกระเป๋าคุณภาพสูงนั้ นขยายตัวขึ้นเรื่อย ๆ ในปัจจุบันมีโรงงานผลิต 8 ใน 24 แห่งที่เปิดทำการนอกประเทศฝรั่ งเศส
ในเดือนพฤศจิกายน กลุ่มบริษัทเมิร์ส์กที่ดำเนิ นการเกี่ยวกับโลจิสติกส์ และพลั งงานประกาศการดึงเงินลงทุ นจากการเดินเรือทะเล ไปใช้กับบริการทางบกแทน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการริเริ่ มเพื่อผลักดันการเติบโตของบริษั ท
แซ้น สเกา ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร กล่าวว่า เราจำเป็นต้องเติบโตด้วยการเข้ าซื้อที่ดินเพื่อทำคลังสินค้า และให้บริการด้านศุลกากร เราลงทุนไปแล้วประมาณ 1 พันล้านเหรียญสหรัฐในซั พพลายเชนด้านที่ดิน และจะลงทุนเพิ่มอีกหลายร้อยล้ านเหรียญในปีหน้า ”
เป็นที่คาดว่าในปี 2563 จะมีการปฏิบัติที่เป็ นมาตรฐานมากขึ้น เนื่องจากธุรกิจต่าง ๆ พากันแสวงหาวิธีการใหม่ ๆ เพื่อคิดค้น และให้บริการลูกค้ าท่ามกลางสภาพแวดล้อมทางการค้ าที่ตึงเครียด
ก้าวต่อไป
เมื่อเข้าสู่ปี 2563 สิ่งที่สำคัญมากอย่างไม่เคยเป็ นมาก่อนสำหรับธุรกิจต่าง ๆ คือการต้องเชื่อมโยงกับพันธมิ ตรในต่างประเทศอย่างทั่วถึง การทำงานร่วมกัน การรับรู้สถานะ และได้รับข้อมู ลที่เชื่อมโยงกันระหว่างฝ่ายต่ าง ๆ ถือเป็นปัจจัยสำคัญต่อการเจริ ญเติบโตในอนาคตที่เต็มไปด้ วยความไม่แน่นอนและอัดแน่นไปด้ วยความกดดันนานัปการ
บริษัทที่เตรียมการเชื่ อมประสานซัพพลายเชนของตนให้เป็ นเครือข่ายเดียวกัน จะมีความคล่องตัว และความเร็ วในการดำเนินงาน สามารถรับรู้ และตอบสนองเชิงรุ กต่อความต้องการของลูกค้า สิ่งนี้จะเป็นข้อได้เปรี ยบในการแข่งขันที่สำคัญในปี 2563 และที่ยิ่งไปกว่านั้นคือจะส่ งผลให้บริษัทก้าวขึ้นมาโดดเด่ นเป็นผู้นำในอุตสาหกรรมของตน
ส่วนขยาย
* บทความเรื่องนี้น่าจะเป็นประโยชน์สำหรับการวิเคราะห์ในมุมมองที่น่าสนใจ
** เขียน: ชลัมพ์ ศุภวาที (บรรณาธิการ และผู้สื่อข่าว)
*** ขอขอบคุณภาพประกอบบางส่วนจาก www.pexels.com
สามารถกดติดตามข่าวสารและบทความทางด้านเทคโนโลยีของเราได้ที่ www.facebook.com/itday.in.th